İstinaf Nedir?

İstinaf başvurusu, ceza hukukundaki itiraz ve temyiz dışındaki diğer olağan kanun yoludur. Bir kanun yolu olan istinaf başvurusu, ilk derece (yerel) mahkemeler tarafından verilen kararlara karşı yapılmaktadır. Yani yerel mahkemeler (asliye ceza ve ağır ceza mahkemeleri) tarafından verilen hüküm niteliğindeki kararlara karşı istinaf yapılmaktadır. Bir başka deyişle istinaf mahkemelerine yapılan hukuka aykırılık itirazına istinaf denilmektedir. İstinaf başvurusu orta dereceli bir mahkeme olan Bölge Adliye Mahkemesi‘ne yapılmaktadır. Ancak temyiz başvurusu ise yüksek dereceli bir mahkeme olan Yargıtay‘a yapılır.

İstinaf başvuru süresi nedir?

İstinaf süresi 7 gündür. Söz konusu 7 günlük süre ne zaman başlar? Eğer karar duruşmada tarafların yüzüne karşı açıklanmışsa kararın duruşmada açıklandığı gün süre başlar. Mahkeme kararı, tarafların yokluğunda verilen bir kararsa, istinaf başvuru süresi kararın tebliğ edildiği gün başlar.

İstinaf Başvurusu Mümkün Olan Kararlar

Prensip olarak ilk derece (yerel) mahkemeler tarafından verilen hükümlere karşı istinaf yoluna açıktır. Aşağıda istinası açıklandığı üzere 3.000 TL ve altında para cezalarına dair kararlar dışında kural olarak diğer tüm yerel mahkeme kararları için istinaf yoluna başvuru mümkündür. Belirtelim ki sanık, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları için istinaf değil itiraz yoluna başvurabilir.

Kendiliğinden İstinaf İncelemesi Yapılan Kararlar

15 yıl ve üzeri hapis cezalarına ilişkin yerel mahkeme kararları otomatik olarak istinaf incelemesine tabidir. Dolayısıyla herhangi bir istinaf başvurusu olmasa dahi Bölge Adliye Mahkemeleri, 15 yıl ve üzeri hapis cezası içeren kararları kendiliğinden incelemektedir.

İstinaf Başvurusu Mümkün Olmayan Kararlar

3.000 TL ve altındaki adli para cezasına ilişkin hükümler için istinaf yoluna başvurulamaz. Burada önemli olan para cezasının doğrudan verilmiş olmasıdır. Eğer hapis cezasından para cezasına çevirme söz konusu ise miktar ne olursa olsun hapisten çevrilen para cezaları için istinaf başvurusu mümkündür. Üst sınırı 500 gün adli para cezasını geçmeyen beraat kararları için istinaf yoluna başvurulamaz. Kesin olduğu belirtilen kararlar için istinaf yoluna başvurulmaz.

İstinafta Aleyhe Bozma Yasağı

Cumhuriyet savcısı, bir ceza mahkemesi kararını sanığın aleyhine istinaf veya temyiz edebilir. Bu durumda, üst mahkeme (Bölge Ceza veya Yargıtay) , kararı, sanığın lehine veya aleyhine bozulabilir. Ancak sanık veya cumhuriyet savcısı tarafından sanığın lehine  yapılan istinaf ve temyiz başvurularında durum farklıdır. Bu halde aleyhe bozma yasağı uygulanır ve hüküm sadece sanık lehine bozulabilir veya değiştirilebilir. Bir başka ifadeyle, sanık tarafından yapılan istinaf veya temyiz başvuruları sonucu verilen verilecek hüküm, mevcut hükümden daha ağır olamaz. Bu durum savcı tarafından sanık lehine yapılan istinaf ve temyiz başvurularında da geçerlidir. Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, sanık lehine bozulabilir veya değiştirilebilir. Cumhuriyet savcısı, kanun yoluna sanık lehine başvurduğunda durum şudur. Yeniden verilen hüküm önceki hükümde tayin edilmiş olan cezadan daha ağır bir cezayı içeremez.

İstinaf dilekçesi yazma hizmeti

İstinaf dilekçesi yazılması diğer hukuki dilekçelerden önemli bir farklılık arz etmektedir. Bir dava veya şikayet dilekçesi konunun detayını bilen bir avukat tarafından dosya incelemeye mahal olmadan yazılabilir. Ancak bir istinaf dilekçesinin yazılabilmesi için, dosyadaki tüm evrakları tamamen incelemek, tek tek analiz etmek gerekmektedir. Dolayısıyla istinaf dilekçesinin yazımı sadece dilekçe yazımından ibaret olmayıp tüm dosyanın kapsamlı analizini de gerektirmektedir. Herhangi bir dosya analizi olmaksızın istinaf dilekçesi yazmak mümkün değildir. Bu itibarla istinaf dilekçesi yazımının ve istinaf başvurusu işleminin avukatlık ücreti diğer dilekçelere göre daha yüksektir. Ceza avukatı olarak istinaf başvurusu konusunda bizden hizmet almak için iletişim sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Av. İlker ATAMER