Zina Nedir

Zina sayılan ve sayılmayan eylemlere geçmeden önce bazı ön bilgiler vermek yerinde olacaktır. Zinanın tanımı, eşlerden birinin, eşi dışında biri kişi ile bilerek ve isteyerek cinsel ilişki kurmasıdır. Hukuki dilde zina kelimesi kullanılsa da halk arasında daha çok aldatma sözcüğü tercih edilmektedir. Dolayısıyla esasen zina ve aldatma aynı anlama gelmektedir. Evlilik birliği içerisinde eşlerin birbirine karşı sadakat yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu yükümlülüğe uyulmadığı takdirde tarafların 4271 Sayılı Türk Medeni Kanununun 161. maddesinde düzenlendiği zina sebebiyle dava açma hakkı doğmaktadır. Ancak zina sebebiyle boşanma davası başlıklı yazımızda açıkladığımız gibi zina ceza hukuku anlamında suç teşkil etmez. Medeni Kanun’da zina bir boşanma sebepleri arasında düzenlenmişse de zinanın tanımı ve hangi eylemlerin zina kapsamında değerlendirileceği kanunda yer almamaktadır. Bu itibarla hukukumuzda zina kabul edilen yani aldatma sayılan eylemler Yargıtay kararları ile şekillenmektedir.

Zina Sayılan Eylemler

Zina, kusura dayalı ve mutlak bir boşanma sebebi olduğu halde bu dava türü, ispat zorluğu nedeniyle genel olarak aile hukuku alanında şiddetli geçimsizlik davasına göre daha az rastlanan bir çekişmeli boşanma davası türüdür. Zinanın söz konusu olabilmesi için eşlerden birinin bir başkasıyla cinsel ilişkiye girmesi gerekmektedir. Sarılmak, öpmek zina sayılmaz ancak teşebbüs aşamasında kalan zinadan bahsedebilmek adına ispat kolaylığı sağlar. Yargıtay teşebbüs aşamasında kalan davranışları ve zinaya delil oluşturabilecek birçok durumu da zina başlığı altında değerlendirmektedir. Örneğin eşin karşı cinsten birisiyle yatakta basılması durumu teşebbüs aşamasında kalan cinsel ilişki olmasına rağmen zina olarak değerlendirilecektir.

Ayrıca cinsel ilişkinin kusura dayalı olarak gerçekleşmesi gerekmektedir. Zina yapan eş bilerek veya isteyerek cinsel ilişkiye girmelidir. İradeyi sakatlayan haller söz konusuysa fiil zina olarak değerlendirilemeyecektir. Örneğin eşin tecavüze uğraması zina değildir. Zinanın kanıtlanması oldukça güç olduğundan zinanın varlığı hususunda bazı karineler ve tabii ki içtihatlar yol gösterici olmaktadır.

Yargıtay 2. HD 2016/11815 E, 2018/2268 K. sayılı kararında kadının değişik erkeklerle birlikte görüldüğü, yılbaşından bir süre sonra anılan çiftlikte erkeklerin de bulunduğu ortamda içki masası kurup piknik yaptığı, davalı kadının davacı ile evli olduğu dönemde eşi dışında başka erkeklerle, alkollü eğlence mekanlarına gittiği, davacı kadının “güven sarsıcı davranışlarının” bulunduğu, yine davalı kadının kendisine ait çiftlikte davadan 2-3 ay kadar öncesinde siyah bir araç içerisinde arka koltukta üst tarafı çıplak bir erkekle birlikte olurken görüldüğü, kadının bu davranışının ise “sadakat yükümlülüğünü ihlal” niteliğinde olduğuna hükmetmiştir.

Yalnızken Eve Başkasını Alma

Yargıtay, eşlerden birinin yalnızken ortak konuta karşı cinsten birini almasını zinanın varlığına delalet olarak kabul etmiş ve zina yapıldığını ispatlanmış kabul etmiştir.

“Davalı-davacı (kadın)’ın, 05.12.2010 günü ortak konuta erkek aldığı, aynı gece saat 22.00’de evde bu kişiyle birlikte yakalandığı, bu şahsın tuvalette gizlenmiş halde bulunduğu, bu olay öncesinde de bu şahısla muhtelif tarihlerde çok sayıda görüşmesinin olduğu, yapılan soruşturma ve toplanan delillerden anlaşılmaktadır. Kadının, yalnızken geceleyin bir başka erkeği ortak konuta alması, zinanın varlığına delalet eder. Bu bakımdan zina kanıtlanmıştır. Tarafların “zina” (TMK m. 161) sebebiyle boşanmalarına karar verilmesi gerekirken, boşanma kararının Türk Medeni Kanununun 166/1. maddesine dayandırılması doğru bulunmamıştır.” Yargıtay 2. HD., E. 2012/22151 K. 2013/9689 T. 08.04.2013

Yine bir başka Yargıtay kararı aynı hususu vurgulamış ve yabancı bir kişinin konutta yarı çıplak gizlenirken bulunmasını zina kabul etmiştir.

“Yapılan soruşturma ve toplanan delillerden; davalı-karşı davacı (kadın)’ın 16.07.2010 günü ortak konuta erkek aldığı, bu şahsın banyoda yarı çıplak vaziyette gizlenmiş halde bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu vakıa mahkemece de sabit kabul edilmiştir. Kadının, yalnızken bir başka erkeği ortak konuta alması ve bu şahsın yarı çıplak vaziyette gizlenirken yakalanması zinanın varlığına delalet eder. Bu bakımdan zina kanıtlanmıştır. Davacı/karşı davalı kocanın boşanma davasının zina sebebiyle kabulü gerekirken, bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” Yargıtay 2. HD., E. 2012/16833 K. 2013/17864 T. 24.6.2013

Ayrıca, farklı Yargıtay kararlarında yatakta beraberken çekilmiş fotoğraflar, zina yaptığı iddia edilen şahısların otelde beraber kalmaları, teşebbüs aşamasında yarı çıplak halde yakalanma da Yargıtay kararları ile zinanın oluştuğuna dair yeterli delil olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda zina deliller ve aldatmanın ispatı başlıklı yazımız ispat noktasında daha detaylı bilgiler içermektedir.

Otelde Başkasıyla Tatil Yapma

Yargıtay’a göre zinanın ispatı açısından tarafların cinsel ilişkiye girdiğinin kanıtlanması şart değildir. Cinsel ilişkinin yaşandığının muhtemel görünmesi dahi zinanın varlığının kabuli için yeterlidir.

“Zina sebebine dayalı olarak boşanmaya karar verilebilmesi için öncelikle; davalı eşin başka bir kişiyle cinsel ilişkiye girmesinin veya cinsel ilişkinin gerçekleştirildiğine pek muhtemel bakılan bir durum içine girdiğinin kanıtlanması gereklidir. Yapılan soruşturma ve toplanan delillerle; davalı erkeğin dava açılmadan önce başka bir kadınla birlikte birden fazla kez farklı otellerde tatil yaptıkları ve o kadınla birlikte aynı odada birlikte çekilmiş müstehcen fotoğraflarının bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu hale göre Türk Medeni Kanunu’nun 161’nci maddesinde yer alan boşanma sebebi gerçekleşmiştir. O halde; davacı kadının zina hukuksal sebebine dayalı (TMK m. 161) boşanma davasının kabul edilmesi gerekirken, yetersiz gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.” Yargıtay 2. HD., E. 2016/24076 K. 2018/10959 T. 15.10.2018

Yatak Odasında Başkasıyla Yakalanma

Benzer şekilde cinsel ilişkiye bizzat tanık olunmasa dahi eşin bir başkasıyla yarı çıplak şekilde yatak odasında yakalanmışsa bu da cinsel ilişkinin yaşandığının muhtemel görüldüğü bir durum olarak kabul görmüştür.

“Maddi olayda, davalı bir başka erkekle yatak odasında yarı çıplak olarak yakalanmıştır. Belirlenen karine zina sebebiyle boşanma için yeterli bir nedendir.” Yargıtay 2. HD., E. 1993/7903 K. 1993/7941 T. 23.09.1993

Gece Telefonda Görüşme ve Mesajlaşma

Eşlerden başka bir kişiyle sürekli olarak gece vakti mesajlaşıyor ya da görüşüyorsa zinanın varlığı kabul edilmektedir.

“…Yapılan yargılama ve toplanan delillerden, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere; davacı-karşı davalı kadın, evlilik devam ederken, sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığı,…… isimli şahısla mutad sayıdan fazla telefon görüşmeleri ile mesajlaşmalarının olduğu, tanık olarak dinlenen ortak çocuk tarafından da belirtildiği üzere, cinsel birleşmenin gerçekleştiğine delalet eden mesajlaşma içeriklerinin açığa çıktığı, kadının bazı günler eve gelmeyerek eve gelmeme nedeni, nerede kaldığı hakkında bilgi vermekten imtina ettiği gibi bu konuda yalan beyanda bulunduğu, bu durumunda tanık beyanlarınca açıkça ifade edildiği, ayrıca ….isimli şahısla alkollü mekanlarda samimi şekilde göründüğü, bu durumunda eşinden gizlenmesi için bu hadiseye şahit olan tanıklarla görüştüğü anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı-karşı davacı erkeğin zinaya dayalı boşanma davasını ispatladığının kabulü gerekir. O halde davalı-karşı davacı erkeğin zinaya dayalı (TMK m. 161) boşanma davasının kabul edilmesi gerekirken, yetersiz gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir…” Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 05.06.2018 tarih, 2017/1870E., 2018/7294K.

Bir kişinin gerçekte eşi olmayan bir başkasını sosyal ortamlarda eşi gibi tanıtması da zinanın varlığına delil olarak kabul edilm ve zina sayılan eylem kapsamında değerlendirilmiştir.

“…Yapılan yargılama ve toplanan deliller ile dinlenen tanık beyanlarından, davacı-karşı davalı erkek ile dava dışı S.O. isimli kadının mahkemeninde kabulünde olduğu üzere beraber tatile gittikleri, sosyal ortamlarda bu kadını eşi olarak tanıttığı anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı-karşı davacı kadının zinaya dayalı boşanma davasını ispatladığının kabulü gerekir. O halde davalı-karşı davacı kadının zinaya dayalı (TMK m. 161) boşanma davasının kabul edilmesi gerekirken, yetersiz gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir…” Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 23.10.2018 tarih, 2017/4249E. Ve 2018/11761K.

Zina Sayılmayan Eylemler

Eşcinsel İlişki

İçtihatlara geçmeden önce yukarıda bahsedilen birkaç hususu hatırlatmak gerekir. Zina, şu an kadar Yargıtay tarafından karşı cinsle gerçekleştirilebilen bir eylem olarak yorumlandığından eşcinsel ilişkiler hukuki anlamda zina sayılmamıştır. Gelişmiş bazı ülkelerde, eşcinsel ilişkiler aynı Türkiye’de olduğu gibi zina kabul edilmezken bazı ülkelerde bu tür aynı cinsiyetler arası cinsel birliktelikler zina sayılmaktadır. Boşanma avukatı olarak bizim bu konuda görüşümüz cinsel yönelim ne olursa olsun eğer kişi eşi dışında başka bir kişiyle gönüş ilişkisi yaşıyorsa bu zina sayılmalıdır.

Rızaya Dayalı Olmayan İlişki

Ayrıca fiziksel şiddet uygulanarak, bayıltılarak, kişinin isteği dışında uyuşturucu madde verilerek bilincinin kaybolmasını veya kontrol kabiliyetinin zayıflamasını sağlamak suretiyle kendisiyle cinsel ilişkiye girilmiş olması durumunda zina gerçekleşmez. Aynı şekilde, ciddi hayati tehdit altında tecavüze uğrayan eşin, olay esnasında baygın olup olmadığına bakılmaksızın zina yaptığı iddia edilemez. Buna karşılık, kişinin malvarlığına yönelik tehdit altında girilen cinsel ilişkide, kusurun varlığı kabul edilmektedir.

Buna ek olarak zina sebebiyle boşanma dava hakkı iki durumda ortadan kalkar. Eğer zina yapan eş diğer eş tarafından affedilmiş veya diğer eş bu sebeple açtığı davadan feragat etmişse affettiği zinaya dayanarak dava açma hakkını kaybeder. Fakat bu zina sayılmamadan ziyade kanuni bir durumdur. Affetmeden sonra tekrar zina gerçekleştiği takdirde diğer eşin dava açma hakkı saklıdır.

İş Arkadaşının Arabasına Binmek

Yargıtay, eşlerden birinin iş arkadaşının arabasına binmesini ve telefonla görüşmelerini zinaya delil olarak kabul etmemiştir. Zira aynı işyerinde çalışan ve mesai arkadaşı olan kişilerin telefonda konuşması olağan olduğu gibi zina amacı olmaksızın iki iş arkadaşının aynı araçta yolculuk yapma ihtimali de söz konusu olabilir.

“Aynı iş yerinde çalışan bir başka erkekle telefonla görüşme, mesaj gönderme ve bu kişinin arabasına binmiş olma, zinaya delalet eden davranışlar niteliğinde değildir. Zina sübut bulmamıştır. Açıklanan nedenle davalı-davacının zina sebebine dayanan boşanma davasının reddi gerekirken yetersiz gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.” Yargıtay 2. HD., E. 2008/20278 K. 2010/1423 T. 1.2.2010

Yukarıda açıklandığı üzere hangi eylemin zina kapsamına girip girmediği tek tek kanunda sayılmadığından bu husus olay bazında içtihatlarla şekillenmektedir. Ayrıca söz konusu içtihatlara yerel mahkemelerce genelde uyuluyor olsa da bir yerel mahkemenin bu içtihatlara ters bir karar vermesi de teorik olarak mümkündür.