Casus Programla İzleme Dinleme Suçu

Casus Programla Takip

Casus program kullanarak izleme, dinleme ve takip yapılması, İnternetin yaygınlaşmasıyla artışa geçen suçların başında gelmektedir. Nitekim, teknolojinin gelişmesiyle ve bilgisayarın yayınlaşmasıyla gizliliğe yönelik suçlarda son 20 yılda yükseliş olmuştur. Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla özel hayatın ve haberleşmenin gizliliğine yönelik bilişim suçları türündeki suçların işlenmesini daha da kolaylaştırmıştır. Özellikle akıllı telefon ve bilgisayarlarda kullanılmak üzere geliştirilen bir takım zararlı yazılım ve programlar kişilerin izlenmesi, takip edilmesi, konuşmalarının dinlenmesi hatta şifre gibi özel bilgilerinin çalınması için kullanılabilmektedir.

1. Casus Programın Hukuki Karşılığı

Giriş yetkisi olmadığı bir bilgisayar veya akıllı telefona izinsiz ve hukuka aykırı şekilde giriş yapmak başlı başına bir suç olup, TCK madde 243 kapsamında bilişim sistemine hukuka aykırı girme suçu teşkil eder. Bir bilişim sistemine giriş yapıp izinsiz şekilde casus program yüklemek TCK 244/2’deki veri yerleştirme suçu oluşturur. Eğer, zararlı yazılımla bir kişiye ait özel bilgiler (fotoğraf, video vs) ele geçirilirse kişisel verileri ele geçirme ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçu gündeme gelecektir. Eğer telefona veya bilgisayara yüklenen bir programla başkasına ait mesajlar veya emailler okunduysa haberleşme gizliliğini ihlal suçu oluşacaktır. Zararla yazılımlarla cihaza veya cihazdaki verilere zarar verilmişse bu durumda ise bilişim sistemini engelleme bozma suçu ile bilişim sistemindeki verilere yönelik suçlar oluşacaktır.

2. Zararlı Yazılım ve Casus Program Türleri

Casus programlar için İngilizce spyware terimi kullanılmakla beraber malware kavramı ise casus yazılımları da kapsayan ve içinde zararlı yazılımları da barından daha geniş bir şemsiye terimdir. Bu tür programların kullanım amacına ve çalışma şekline göre spesifik türlerine girecek olursa, bunları aşağıdaki şekilde gruplandırmak mümkündür.

2.1. Keylogger (Tuş Kaydedici)

Bilgisayar veya telefonda basılan her tuşu kayıt altına alarak ve hemen herşeyi kaydeden zararlı yazılımlardır. Bu tür programlar, ziyaret edilen sitelerinden, yazılan e-maillere kadar klavye ile tuşlanan her şeyi kaydetmektedir. Dolayısıyla bu programlar vasıtasıyla şifreleri ele geçirmek ve yazışmaları okumak mümkündür.

2.2. Trojanlar (Truva Atları)

Yüklendiği bilgisayara uzaktan erişim sağlamak için bilişim suçu türlerinde kullanılan zararlı ve casus yazılım türüdür. Bu tür yazılımlar kendi kendine cihaza giremeyeceği için ya korsan bir yazılım yüklenirken ya da genelde bir linke tıklanmasıyla kullanıcının haberi olmadan geri planda  cihaza yüklenmektedir.

2.3. Webcam Kaydediciler

Bilgisayarın kamerasını aktif hale getirip görüntü kaydı yapan ve uzaktaki bağlantı noktasına gönderen yazılımlardır. Diğer kötü amaçlı yazılımlar gibi bu tür programlar da mesajla gelen bir URL adresine tıklama yoluyla cihazlara yüklenmektedir.

2.4. Ses Kaydedici Programlar

Yüklendiği bilgisayar veya telefonda aktif hale gelip konuşmaları kayıt altına alan programlardır. Bunlar telefon dinleme programı olarak da bilinmektedir. Genelde bu tür programlar mesajla gelen bir bağlantıya tıklanmasıyla mağdurun haberi olmadan telefona yüklenir. Bazı durumlarda ise telefon sahibi telefonundan uzaktayken telefonun şifresini bilen biri tarafından da telefona kasten yüklenebilir. Ardından konuşmalara uzaktaki bir sunucuya veya cihaza kaydedilerek gönderilir.

3. Casus Program Cihaza Nasıl Yüklenir?

Casus programların cihazlara en yaygın girme şekilleri kullanıcıların kendi tedbirsizliği ne dayanmaktadır. Bu yollardan birincisi ücretsiz yetişkin siteleridir ve bu sitelerdeki java script kodları ve pop-up olarak bilinen istemsiz açılan ek pencereler vasıtasıyla tarayıcının ön belliğine zararlı yazılım girebilmektedir. İkinci yol cracklenmiş yani modifiye edilmiş korsan yazılımlardır. Bu korsan yazılımların için bazen zararla yazılımlar eklenebilmektedir. Üçüncü ve en yaygın yollardan biri ise kullancının kendisine gelen email veya Telegram ya da Whatsapp gibi anlaık mesajlaşma programlarındaki linke veya dosyaya tıklamasıdır. Nitekim özellikle mesajlaşma programlarında sıradan bir fotoğraf gibi görünen bir dosyanın açılmasıyla bi4rlikte dahi telefona casus program yüklenebilmektedir.

4. Casus Program Nasıl Anlaşılır?

4.1 Bilgisayarda casus program olduğu nasıl anlaşılır?

4.2 Telefonda casus yazılım varsa nasıl anlaşılır?

Öncelikle belirtelim ki iPhone, iPad gibi Apple cihazlar %100 güvenli olmasa da, Android gibi cihazlara kıyasla daha güvenlidir. Bunun sebebi Apple App Store’da yer alan uygulamaların daha sıkı kontrol edilmesi ancak Google Play Store’daki uygulamaların aynı sıkkılıkta kontrol edilmemesidir. Bu nedenle Android cihaz kullanıcılarının casus programlara karşı daha fazla dikkatli olması gerekmektedir. Telefon casus yazılım varsa genelde bunun bir takım belirtileri olacaktır. Bunlar arasında en yaygın olanı yavaşlık ve ses gelmesi sorunlarıdır. Nitekim arka planda çalışan casus yazılım nedeniyle cihazlarda genelde aşıorı yavaşlama olmakta ve ayrıca konuşurken bazen yankı veya sıradışı sesler duyulmaktadır. Bunlara ek olarak kullanıcı son zamanlarda tanımadığı veya şüpheli bulduğu kişilerden gelen email veya mesajlardaki link ya da dosyaları açmışsa da bu bir şüphe sebebi olabilir.

5. Bilişim Güvenliği Açısından Tavsiyelerimiz

Bilişim suçları alanında 20 yıldan fazla tecrübesi olan bilişim avukatları olarak bu konuda kullancıları belli başlı tavsiyelerimiz şunlardır:

• Eğer mobil işletim sistemleri kullanma konusunda fazla tecrübeniz yoksa Android işletim sistemi barındıran telefonlar kullanmayın.
• Ücretsiz yetişkin siteleri zararlı programların en çok bulaştığı yerler olduğundan, bu tür sitelerinden uzak durunuz.
• Korsan yazılımların içinde gömülü şekilde zararla casus yazılım yüklenebileceğinden her zaman lisanslı yazılılm kullanın.
• Tanımadığınız şüpheli e-mailleri açmayınız, email ekinde bulunan dosyaları dosyası uzantısı ne olursa olsun açmayınız.
• Güvenlik duvarı ve anti-virus özelliği olan bir güvenlik programı kullanınız ve her gün güncelleyiniz.
• Bilgisayarınızı tamir için vermeden önce hard diski çıkartınız ve tamirciye disksiz şekilde bilgisayarınızı teslim ediniz.
• Telefonunuzu tamire verirken sadece güvenilir ve yetkili servisleri tercih ediniz.
• Cep telefonlarını tamire vermeden önce yedekleyip cihazı tamamen sıfırlayınız.
• Telegram ve Whatsapp gibi uygulamalar üzerinden gelen şüpheli mesajlarda link, fotoğraf, video veya belgeleri açmayınız.

Ancak kullanıcı cihazından casus olduğundan şüphe ediyorsa o cihazı kullanmayı bırakabilir ve hatta bu konuda cihaz inceleme hizmeti dahi alabilir. Nitekim çalıştığımız uzman bilirkişiler cihazlardaki casus program ve yazılımların mevcut olup olmadığına eğer mevcutsa ne zaman yüklendiğine hatta duruma göre hangi IP adresine veri gönderdiğine dair detaylı analiz ve rapor çalışması yapabilmektedir.